Przekształcenie spółki cywilnej w spółkę jawną
Spółka cywilna, pomimo tego, że nie jest spółką w rozumieniu kodeksu spółek handlowych, a jedynie umową pomiędzy przedsiębiorcami, może zostać przekształcona w każdą spółkę handlową. Kodeks spółek handlowych przewiduje uproszczoną procedurę przekształcenia spółki cywilnej w jawną.
Zgodnie z art. 26 § 4 Ksh, spółka cywilna może być przekształcona w spółkę jawną, przy czym umowa spółki jawnej nie może być zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, a zatem przez system s24.
Uchwała o przekształceniu
Pierwszym krokiem jest podjęcie przez wspólników spółki cywilnej wspólnej i zgodnej decyzji, która w zasadzie przyjmuje postać uchwały o przekształceniu w spółkę jawną.
Umowa spółki jawnej
Przed zgłoszeniem spółki przekształconej do KRS wspólnicy muszą dostosować umowę spółki cywilnej do przepisów o spółce jawnej, a ściślej jej umowie. Wymóg wynika z różnic zawartych w przepisach kc i ksh, a dotyczących treści umowy sp. cywilnej i umowy sp. jawnej. Dostosowanie umowy sprowadza się w efekcie do zawarcia w treści umowy spółki cywilnej obligatoryjnych elementów umowy sp. jawnej, określonych w art. 25 Ksh, tj.:
1) firma i siedziba spółki;
2) określenie wkładów wnoszonych przez każdego ze wspólników oraz ich wartość;
3) przedmiot działalności spółki;
4) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.
Dostosowanie w praktyce najczęściej ma postać aneksu do umowy spółki cywilnej. W takim przypadku aneks wraz z dotychczasowym tekstem umowy spółki cywilnej oraz tekstem jednolitym umowy sp. jawnej załącza się do zgłoszenia przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną.
Wskazane wyżej elementy są elementami obowiązkowymi, jakie muszą znaleźć się w umowie spółki jawnej. Nie ma natomiast przeszkód, aby wspólnicy dodali do umowy także inne postanowienia.
Zgłoszenie spółki jawnej do KRS
Przekształcenie wymaga zgłoszenia do sądu rejestrowego przez wszystkich wspólników. Obowiązuje w tym wypadku wymóg ich łącznego działania, co oznacza, że spółka nie może zostać zgłoszona przez poszczególnych wspólników. Zgłoszenie spółki jawnej do rejestru przedsiębiorców powinno zawierać:
1) firmę, siedzibę i adres spółki;
2) przedmiot działalności spółki;
3) nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) wspólników oraz adresy wspólników albo ich adresy do doręczeń albo adresy do doręczeń elektronicznych;
4) nazwiska i imiona osób, które są uprawnione do reprezentowania spółki, i sposób reprezentacji.
Obecnie zgłoszenia dokonuje się przez Internet za pośrednictwem Portalu Rejestrów Sądowych przez wypełnienie pól w elektronicznym formularzu oraz załączenie niezbędnych dokumentów i oświadczeń. Wniosek o rejestrację spółki jawnej powstałej z przekształcenia sp. cywilnej podlega opłacie w wysokości 600,00 zł.
Przekształcenie spółki cywilnej w spółkę jawną – wpływ na prawa i obowiązki
Zgodnie z art. 26 § 5 Ksh z chwilą wpisu do rejestru spółka cywilna staje się spółką jawną. Spółce tej przysługują wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólny wspólników. Przepisy art. 553 § 2 i 3 Ksh stosuje się odpowiednio, co oznacza, że spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej.
W doktrynie wskazuje się, że zmiana formy prawnej ze sp. cywilnej w sp. jawną oparta jest o sukcesję uniwersalną z pewnymi modyfikacjami, które wynikają z faktu, że sp. cywilna nie posiada praw i obowiązków. Przysługują one bowiem wspólnikom tej spółki. Spółka jawna wchodzi więc w zakres praw i obowiązków wspólników, jakie posiadają oni względem majątku spółki cywilnej.
Wspólnicy spółki cywilnej uczestniczący w przekształceniu stają się z dniem wpisania sp. jawnej do rejestru wspólnikami spółki jawnej (art. 553 § 3 w zw. z art. 26 § 5 Ksh).
Na spółkę jawną przechodzi numer NIP i REGON nadane spółce cywilnej.
Przekształcenie spółki cywilnej w spółkę handlową inną niż sp. jawna
Przepisy Ksh dopuszczają także przekształcenie spółki cywilnej w inną spółkę handlową (osobową jak i kapitałową), niż spółka jawna (art. 551 § 2 Ksh). Stosuje się wówczas odpowiednio przepisy dotyczące przekształcenia spółki jawnej w inną spółkę handlową, z tym że do skutków przekształcenia stosuje się przytoczony powyżej art. 26 § 5 Ksh. Taka zmiana formy prawnej wymaga, aby za przekształceniem wypowiedzieli się wszyscy wspólnicy. Procedura ta jednak jest bardziej sformalizowana niż w przypadki transformacji spółki cywilnej w jawną.
Co prawda, niezależnie od tego, czy przekształcenie nastąpi w spółkę osobową, czy w spółkę kapitałową, procedurę można przeprowadzić w trybie uproszczonym. Z uproszczenia mogą jednak skorzystać tylko te spółki, w których wszyscy wspólnicy prowadzą sprawy spółki. O przekształceniu sp. cywilnej w spółkę z o.o. w trybie uproszczonym możecie przeczytać w artykule: Przekształcenie spółki cywilnej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
Jeśli prowadzisz działalność w ramach sp. cywilnej i zastanawiasz się nad zmianą formy prawnej, to skontaktuj się z nami!
autor: r. pr. Patrycja Jurczok-Garus
