Prokura także dla przedsiębiorców wpisanych do CEIDG
PROKURA TAKŻE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW WPISANYCH DO CEIDG
Pomimo wejścia w życie tzw. Konstytucji Biznesu na którą składa się pakiet pięciu ustaw zmieniających polską rzeczywistość biznesową w dalszym ciągu niewiele osób pamięta, że w obecnym stanie prawnym istnieje możliwość ustanowienia prokurenta dla przedsiębiorców wpisanych do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Do niedawna udzielenie prokury mogło nastąpić wyłącznie przez przedsiębiorcę podlegającego wpisowi do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Zasadniczo możliwości tej byli pozbawieniu przedsiębiorcy prowadzący jednoosobowe działalności gospodarcze oraz wspólnicy spółek cywilnych.
Według dominującego w literaturze poglądu prokura stanowi rodzaj pełnomocnictwa[1]. Za taką zresztą kwalifikacją prokury, przemawia brzmienie art. 1091 § 1 k.c., w którym sam ustawodawca wskazuje, że prokura jest pełnomocnictwem. Ponadto przemawia za takim stanem rzeczy jej prawna konstrukcja. Czynność prawna dokonana przez prokurenta w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla mocodawcy[2]. Prokura obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Brzmienie art. 1091 § 1 k.c. przed 30.04.2018 r.
Zgodnie z brzmieniem art. 1091 § 1 k.c. przed dniem 30.04.2018 r., prokura była pełnomocnictwem udzielanym przez przedsiębiorcę, który podlegał obowiązkowi wpisu „do rejestru przedsiębiorców”. Zasadniczy problem jaki wiązał się z treścią tego przepisu sprowadzał się do tego, że jego brzmienie nie było jasne i od dawna budziło kontrowersje. Podnoszono bowiem, że przez „rejestr przedsiębiorców”, należy rozumieć nie tylko rejestr przedsiębiorców prowadzony w systemie Krajowego Rejestru Sądowego, ale także Centralną Ewidencję i Informację o Działalności Gospodarczej, w której ujawnia się przedsiębiorców będących osobami fizycznymi.
Zmiany po 30.04.2018 r.
Zmianę w omawianym zakresie wprowadziła ustawa z 26.01.2018 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej na mocy, której art. 1091 § 1 k.c. zostało nadane nowe brzmienie. Obecnie prokury może udzielić także przedsiębiorca podlegający obowiązkowi wpisu do CEIDG. Opublikowanie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego CEIDG informacji o prokurencie jest równoznaczne w skutkach z ustanowieniem prokury.
Warto także pamiętać, że przepis art. 41 § 1 k.s.h., dotyczący spółki jawnej, jest odpowiednio stosowany również do innych osobowych spółek handlowych. Ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki. Odwołać prokurę może każdy wspólnik mający prawo prowadzenia spraw spółki. W przypadku spółek kapitałowych powołanie prokurenta wymaga zgody wszystkich członków zarządu zaś odwołać prokurę może każdy członek zarządu. (art. 208 § 6 oraz § 7 k.s.h. oraz art. 371 § 4 oraz § 5 k.s.h.).
Podsumowanie
Niekwestionowaną zaletą prokury jest z pewnością ustawowe określenie zakresu umocowania prokurenta oraz zakaz ograniczenia prokury ze skutkami wobec osób trzecich. Taka regulacja z pewnością zapewnia bezpieczeństwo obrotu jak również ochronę osób trzecich. Sama zaś prokura to instytucja ułatwiająca obrót i wygodna dla przedsiębiorców (mocodawców).
Autor: Alicja Olszar
[1] zob. np.: J. Szwaja, Ustanowienie, s. 5; B. Skorek, Prokuratura, s. 22 i n.; J. Strzebinczyk, w: E. Gniewek, P. Machnikowski, Komentarz KC, 2016, s. 261; J. Grykiel, w: M. Gutowski, Komentarz KC, t. 1, 2016, s. 663. [2] E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 8, Warszawa 2017, Legalis.
Przeczytaj także:
