Przekształcenie spółki z o.o. w spółkę akcyjną
Kontynuując wpisy w tematyce przekształceń tym razem skupimy się na zagadnieniach związanych z procesem przekształcenia sp. z o.o. w sp. akcyjną. Prowadzenie działalności w postaci spółki akcyjnej może być dla przedsiębiorców atrakcyjne, ponieważ forma ta pozwala na pozyskanie dodatkowego kapitału poprzez emisję akcji i ułatwia wejście do spółki nowych inwestorów, a także jest wymagana dla tych podmiotów, które zainteresowane są wejściem na giełdę. Taka forma prowadzonej działalności sprawdzi się przede wszystkim w dużych przedsiębiorstwach, gdy działalność jest prowadzona na większą skalę. O tym jak dokonać przekształcenia sp. z o.o. w sp. akcyjną dowiecie się z poniższego artykułu.
Sukcesja praw i obowiązków spółki
Wielokrotnie wspominaliśmy, że zaletą każdego rodzaju przekształcenia jest sukcesja praw i obowiązków. Podobnie jest także przy przekształceniu sp. z o.o. w sp. akcyjną. Po dokonanym przekształceniu spółce akcyjnej będą przysługiwać wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej, tj. sp. z o.o., dodatkowo spółka akcyjna pozostanie podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce z o.o. przed jej przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Nie ma zatem potrzeby dokonywania żadnych zmian oraz sporządzania aneksów do umów. Wystarczy poinformować kontrahentów o dokonanej zmianie formy prawnej prowadzonej działalności.
Należy jednak pamiętać, że w przypadku gdy zmiana brzmienia firmy dokonywana w związku z przekształceniem nie polega tylko na zmianie dodatkowego oznaczenia wskazującego na charakter spółki tj. abc sp. z o.o. na abc sp. akcyjna, ale na xyz sp. akcyjna, to spółka akcyjna ma obowiązek podawania w nawiasie dawnej firmy obok nowej firmy z dodaniem wyrazu „dawniej”, przez okres co najmniej roku od dnia przekształcenia. W konsekwencji spółka powinna wskazywać: xyz sp. akcyjna (dawniej abc sp. z o.o.).
Przekształcenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę akcyjną
Do przekształcenia spółki z o.o. w sp. akcyjną stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące powstania spółki akcyjnej, jeżeli przepisy Kodeksu spółek handlowych regulujące proces przekształcenia nie stanowią inaczej.
Do omawianego rodzaju przekształcenia wymaga się:
1) sporządzenia planu przekształcenia spółki z o.o. wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta;
2) powzięcia uchwały o przekształceniu spółki;
3) powołania członków organów spółki akcyjnej;
4) by za przekształceniem spółki wypowiedzieli się wspólnicy reprezentujący co najmniej połowę kapitału zakładowego, większością trzech czwartych głosów, chyba że umowa przewiduje warunki surowsze;
5) posiadania przez spółkę z o.o. zatwierdzonych sprawozdań finansowych co najmniej za dwa ostatnie lata obrotowe, a jeżeli spółka prowadziła działalność przez okres krótszy niż dwa lata, sprawozdań finansowych za cały okres działalności spółki nieobjęty rocznym sprawozdaniem finansowym;
6) posiadania przez sp. akcyjną kapitału zakładowego nie niższego od kapitału zakładowego sp. z o.o. przy czym należy pamiętać, że kapitał zakładowy spółki akcyjnej nie może być niższy niż 100.000,00 zł, więc przy przekształceniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością o kapitale niższym niż 100.000,00 zł, może zajść potrzeba wcześniejszego podwyższenia tego kapitału w sp. z o.o., tak aby osiągnąć wymagane ustawowe minimum, jeśli na osiągnięcie tego minimum nie pozwala kapitalizacja rezerw);
7) dokonania w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia spółki przekształcanej.
Plan przekształcenia
Plan przekształcenia przygotowuje zarząd spółki z o.o. w formie pisemnej pod rygorem nieważności, a w spółce jednoosobowej w formie aktu notarialnego. Powinien on zawierać co najmniej ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom spółki z o.o. tego planu.
Do planu przekształcenia należy dołączyć:
1) projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki;
2) projekt statutu sp. akcyjnej;
3) wycenę składników majątku (aktywów i pasywów) sp. z o.o.;
4) sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom tego planu, przy zastosowaniu takich samych metod i w takim samym układzie, jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe.
Udział biegłego rewidenta w procesie przekształcenia spółki z o.o. w spółkę akcyjną
Plan przekształcenia w spółkę akcyjną należy poddać badaniu przez biegłego rewidenta w zakresie poprawności i rzetelności oraz w celu ustalenia, czy wycena składników majątku (aktywów i pasywów) sp. z o.o. jest rzetelna. Między innymi z tego powodu zmiana formy prawnej ze sp. z o.o. w sp. akcyjną jest obecnie jedną z dłuższych procedur.
Biegłego wyznacza sąd rejestrowy właściwy według siedziby spółki z o.o. na jej wniosek. Co do zasady, spółka może we wniosku wskazać konkretnego biegłego, jednak sąd nie jest takim wnioskiem związany i może wyznaczyć inna osobę.
Biegły jest zobowiązany sporządzić opinię i złożyć ją sądowi rejestrowemu oraz spółce z o.o. wraz z planem, który podlega badaniu, w terminie wyznaczonym przez sąd, jednak nie dłuższym niż 2 miesiące liczone od dnia jego wyznaczenia. Powyższe powoduje, że sprawne sporządzenie opinii będzie miało wpływ na czas trwania całego procesu. W celu sporządzenia opinii na pisemne żądanie biegłego rewidenta zarząd powinien przedłożyć biegłemu dodatkowe wyjaśnienia lub dokumenty.
Za sporządzenie opinii biegłemu należy się stosowne wynagrodzenie, które zasadniczo określa sąd rejestrowy. Jeżeli wnioskodawca nie uiści dobrowolnie tych należności w terminie dwóch tygodni, sąd rejestrowy ściągnie je w trybie przewidzianym dla egzekucji opłat sądowych.
Zawiadomienie wspólników o przekształceniu
W toku postępowania zmierzającego do przekształcenia, spółka z o.o. powinna zawiadomić wspólników o zamiarze przekształcenia, a ściślej rzecz biorąc o zamiarze podjęcia uchwały w tym przedmiocie, dwukrotnie, w sposób przewidziany dla zawiadamiania wspólników tej spółki. Pierwsze zawiadomienie powinno być dokonane nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem podjęcia tej uchwały, a drugie w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od daty pierwszego zawiadomienia.
Zawiadomienie powinno zawierać istotne elementy planu przekształcenia oraz opinii biegłego rewidenta z badania tego planu, a także określać miejsce oraz termin, w którym wspólnicy spółki mogą się zapoznać z pełną treścią planu i załączników, a także opinią biegłego, przy czym termin ten nie może być krótszy niż dwa tygodnie przed planowanym dniem podjęcia uchwały o przekształceniu. Dodatkowo do zawiadomienia dołącza się projekt uchwały o przekształceniu oraz statutu sp. akcyjnej.
Wspólnicy mają prawo przeglądać w lokalu spółki zarówno plan przekształcenia, jego załączniki oraz opinie biegłego, a także żądać wydania im bezpłatnie odpisów tych dokumentów. Dodatkowo bezpośrednio przed podjęciem uchwały o przekształceniu spółki wspólnikom należy ustnie przedstawić istotne elementy planu przekształcenia i opinii biegłego.
Uchwała o przekształceniu
Przekształcenie sp. z o.o. następuje w drodze uchwały powziętej przez zgromadzenie wspólników, przy czym, jak już wskazano powyżej, za przekształceniem spółki muszą wypowiedzieć się wspólnicy reprezentujący co najmniej połowę kapitału zakładowego, większością trzech czwartych głosów, chyba że umowa spółki przewiduje warunki surowsze.
Uchwała powinna być umieszczona w protokole sporządzonym przez notariusza i zawierać co najmniej:
1) typ spółki, w jaki spółka zostaje przekształcona (w omawianym przypadku sp. akcyjna);
2) wysokość kapitału zakładowego (nie mniej niż 100.000,00 zł);
3) zakres praw przyznanych osobiście wspólnikom uczestniczącym w sp. akcyjnej, jeżeli przyznanie takich praw jest przewidziane;
4) nazwiska i imiona członków zarządu sp. akcyjnej;
5) zgodę na brzmienie statutu sp. akcyjnej.
Podjęcie uchwały o przekształceniu zastępuje zawiązanie spółki akcyjnej oraz powołanie organów tej spółki. Po podjęciu uchwały należy także pamiętać o powołaniu członków rady nadzorczej, która w sp. akcyjnej jest organem obowiązkowym.
Wpis przekształcenia do KRS
Po podjęciu uchwały koniecznym jest jeszcze złożenie wniosku do KRS o wpis sp. akcyjnej. Wniosek o wpis wnoszą wszyscy członkowie zarządu sp. akcyjnej (to oni są także uprawnieni do podpisania pełnomocnictwa, jeśli wniosek składa pełnomocnik). Obecnie wniosek składa się w formie elektronicznej za pośrednictwem Portalu Rejestrów Sądowych. Od wniosku należy uiścić opłatę sądową w kwocie 600,00 zł.
Spółka z o.o. staje się spółką akcyjną z chwilą wpisu spółki akcyjnej do KRS (jest to tzw. dzień przekształcenia). Jednocześnie sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę z o.o. z rejestru. Następnie zarząd musi jeszcze dokonać ogłoszenia o przekształceniu spółki w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Wniosek o publikację również podlega opłacie. Wysokość tej opłaty jest uzależniona od liczby znaków użytych w ogłoszeniu.
Prawa i obowiązki wspólnika
Na koniec należy wspomnieć, że z dniem przekształcenia wspólnicy sp. z o.o. stają się wspólnikami sp. akcyjnej, a z mocy prawa wygasają prawa i obowiązki wspólników sp. z o.o., które nie są zgodne z przepisami KSH o sp. akcyjnej (np. liczba głosów przypadająca na jeden udział/akcję, w przypadku sp. z o.o. są to 3 głosy, a w przypadku sp. akcyjnej 2 głosy). Warto podkreślić, że wspólnik, którego prawa wygasają w ten sposób ma wobec spółki roszczenie o uzyskanie stosownego wynagrodzenia. Wynagrodzenie to powinno być wypłacone nie później niż w terminie roku od dnia przekształcenia, chyba że uprawniony i spółka postanowią inaczej. Ustawa nie precyzuje, jakie wynagrodzenie należy uznać za „stosowne”. Jego ustalenie będzie zależało od okoliczności danego przypadku oraz rodzaju prawa, które ulga wygaśnięciu. Niezależnie od powyższego wspólnik, który był zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych wobec sp. z o.o. pozostanie zobowiązany do takich samych świadczeń wobec sp. akcyjnej, chyba że zdecyduje się zwolnić od tego obowiązku wobec sp. akcyjnej za zapłatą stosownego wynagrodzenia. Spółka nie jest jednak uprawniona do żądania od wspólnika zaprzestania świadczeń niepieniężnych, proponując zapłatę stosownego wynagrodzenia, jeżeli wspólnik wyraża gotowość do ich świadczenia. W tym wypadku ustawa również nie precyzuje, jak należy rozumieć termin „stosowne wynagrodzenie”.
Po przeczytaniu artykułu wiesz już, że przekształcenie sp. z o.o. w sp. akcyjną, to długotrwały i złożony proces. Jego przeprowadzenie trwa kilka miesięcy i wymaga zaangażowania wielu podmiotów. Jeśli zależy Ci na sprawnym przekształceniu Twojej spółki, to skontaktuj się z nami: office@lawboxfirm.com.
autor: r. pr. Patrycja Jurczok
Przeczytaj także:
Jak inwestować w spółki dywidendowe?
Przekształcenie spółki cywilnej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
Wniesienie aportu do spółki kapitałowej
Rejestracja spółki Komandytowo-Akcyjnej (SK-A)
Powtarzające się świadczenia niepieniężne wspólnika na rzecz spółki z o.o.
