Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną, czyli jak podatek CIT wpłynął na polskich przedsiębiorców?
Objęcie spółek komandytowych podatkiem dochodowym od osób prawnych w roku 2021 skłoniło przedsiębiorców do przekształcenia spółki komandytowej w jawną. Poniżej przedstawiamy tajniki tej procedury, która – jeśli zostanie dobrze zaplanowana – wcale nie jest taka straszna.
Na czym polega proces przekształcenia spółki komandytowej w spółkę jawną?
Zgodnie z KSH spółka jawna (SJ), spółka partnerska, komandytowa (Sp.k.), spółka komandytowo-akcyjna, spółka z o.o., PSA oraz spółka akcyjna może być przekształcona w inny podmiot prawny. Procedury tej nie można zastosować wobec spółki w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku, ani będącej w upadłości. Decydując się na zmianę typu podmiotu pamiętajmy, że w takim przypadku nie można wykorzystać wzorca umowy udostępnianego w systemie teleinformatycznym.
Z powyższego wynika, że przepisy KSH przewidują zamknięty katalog podmiotów, które mogą uczestniczyć w procesie transformacji. Nie jest zatem możliwa transformacja spółki np. w spółdzielnię. Jedynym wyjątkiem jaki przewidział ustawodawca, jest zmiana spółki cywilnej w inna spółkę handlową, a także zmiana przedsiębiorcy jednoosobowego w jednoosobową spółkę kapitałową (a więc sp. z o.o. lub S.A.).
Przekształcenie stanowi zatem zmianę formy prawnej w taki sposób, że dochodzi do zmiany typu spółki, ale bez jej likwidacji. W rezultacie zarówno przed jak i po zakończeniu całego procesu mamy do czynienia z tym samym podmiotem, ale działającym w zmienionej formie prawnej1.
Pamiętajmy, że w przypadku, gdy zmiana brzmienia firmy (nazwy) dokonywana w związku z przekształceniem nie polega tylko na zmianie dodatkowego oznaczenia wskazującego na charakter spółki, SJ będzie mieć obowiązek podawania w nawiasie dawnej firmy obok nowej firmy z dodaniem wyrazu „dawniej”, przez okres co najmniej roku od dnia przekształcenia.
Kontynuacja działalności i prowadzenia spraw spółki
Niezaprzeczalnym plusem przekształcenia w spółkę jawną jest to, że spółce tej będą przysługiwać wszystkie prawa i obowiązki Sp. k. (inaczej jest w przypadku np. wniesienia całości przedsiębiorstwa aportem do innej spółki przy okazji jej tworzenia bądź do spółki już istniejącej). Spółka przkeształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed zmianą jej formy, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Kolejną kwestią, o której należy pamiętać jest to, że wspólnicy Sp. k. staną się wspólnikami SJ.
Zasada kontynuacji oznacza zatem nic innego jak to, że sp. przekształcona jest tożsama ze swoją „poprzedniczką”. Dla uproszczenia można stwierdzić, że jest to ta sama spółka z jaką mieliśmy do czynienia przed rozpoczęciem całego procesu, ale w zmienionej szacie. Ma to szczególne znaczenie jeśli idzie o „trwanie” dotychczasowych stosunków prawnych, w których uczestniczy Sp. k. Wyobraźmy sobie częstą w praktyce gospodarczej sytuację, w której Sp. k. przed zmianą swojej formy była stroną umowy leasingu. Transformacja tej spółki w SJ zasadniczo w żaden sposób nie wpłynie na wspomnianą „trwałość” tej umowy, ponieważ umowa będzie obowiązywać zasadniczo w niezmienionej formie. W praktyce należy poinformować leasingodawcę o dokonanym przekształceniu, natomiast umowa leasingu istnieje i trwa nadal.
Wyrazem zasady kontynuacji jest również to, że powstała w naszym przypadku SJ będzie posługiwać się tym samym numerem NIP i REGON co Sp. k., zmieni się jedynie numer KRS.
Wymagania procesu transformacji
Spółka komandytowa jest spółką osobową, a jej przekształcenie w inną osobową spółkę (a więc SJ) następuje, jeżeli oprócz wymagań, o których mówi KSH (art. 551 – art. 570 k.s.h.), za zmianą formy spółki wypowiedzieli się wszyscy wspólnicy.
W trakcie całego procesu należy pamiętać o:
- sporządzeniu planu przekształcenia wraz z załącznikami;
- powzięciu uchwały o przekształceniu przez wspólników spółki,
- określeniu wspólników prowadzących sprawy tej spółki i reprezentujących ją;
- złożeniu dokumentów rejestrowych w KRS i dokonaniu wpisu.
Pamiętaj! Przy omawianym przekształceniu nie jest konieczne badanie planu przez biegłego rewidenta.
Sporządzając plan przekształcenia należy pamiętać, że powinien on zawierać co najmniej ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom w/w planu.
Prawidłowość sporządzenia w/w planu wyznaczają również jego załączniki, którymi w rozpatrywanym przypadku są:
- projekt uchwały,
- projekt umowy spółki jawnej,
- przygotowanie odpowiedniego sprawozdania finansowego.
Kolejną ważną kwestią są zawiadomienia wspólników o zamiarze przekształcenia. W tym celu, spółka zawiadamia wspólników o zamiarze podjęcia stosownej uchwały spółki dwukrotnie, w sposób przewidziany dla zawiadamiania wspólników Sp. k.
Przekształcenie Sp. k. dla swej skuteczności wymaga podjęcia uchwały w tym przedmiocie. Uchwała ta powinna być umieszczona w protokole sporządzonym przez notariusza.
Ostatnim etapem jest przygotowanie pozostałych dokumentów rejestrowych i zgłoszenie dokonanych czynności do sądu rejestrowego. Sp. k. „stanie się” SJ z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru. Jednocześnie KRS z urzędu wykreśli Sp. k. z rejestru przedsiębiorców.
Podatki
Pamiętajmy, że na gruncie obowiązujących przepisów Sp. k. są opodatkowane podatkiem CIT. To właśnie ze względu na aspekt podatkowy znakomita część przedsiębiorców zdecydowała się na proces transformacji w SJ. Należy jednak przypomnieć, że aby spółka jawna nie była podatnikiem CIT musi spełnić określone warunki. Chodzi m. in. o złożenie do właściwego urzędu skarbowego informacji o wspólnikach tej spółki na przeznaczonym do tego formularzu (CIT-15J) przed rozpoczęciem roku obrotowego. Jednakże w przypadku transformacji w SJ będzie to 14 dni od dnia rejestracji przekształcenia spółki. Trzeba jednak mieć na uwadze, że każdorazowo omawiana procedura powinna być starannie zaplanowana, tak by SJ miała możliwość dopełnienia obowiązków zgłoszeniowych wynikających z przepisów prawa.
Stan na 21.12.2021 r.
red. Alicja Olszar
Nasza kancelaria wspiera przedsiębiorców w procesach przekształceniowych. Masz dodatkowe pytania? Zapraszamy do kontaktu z nasza Kancelarią.
1. Art. 551 KSH red. Jara 2020, wyd. 3/Zarębińska, Legalis.
