Jak zastrzec nazwę i logo firmy?
Wiele firm jednoosobowych nie zdaje sobie sprawy z możliwości zastrzeżenia nazwy firmy, a jeszcze mniej z nich wie, że co do zasady nawet bez rejestracji w urzędzie, nazwa firmy jednoosobowej jest co do zasady chroniona. Spytacie zatem co oznacza określenie „co do zasady”. W tym artykule postaramy się przybliżyć Wam tematykę nazwy firmy jednoosobowej, jej ochrony i możliwości jakie daje nam polskie prawo. Czy brak rejestracji w Urzędzie Patentowym pozbawia nas jakiejkolwiek ochrony?
NAZWA FIRMY I PROCEDURA JEJ REJESTRACJI W CEIDG
Jak wybrać nazwę firmy jednoosobowej? W pierwszej kolejności wskazuję, że przepisy nakazują, aby w nazwie firmy znalazło się co najmniej imię i nazwisko przedsiębiorcy. Do tego można dodać dodatkowy element opisujący branżę np. Porady biznesowe Jan Kowalski lub coś bardziej fantazyjnego jak np. Biznesowy raj Jan Kowalski. Co w przypadku, gdy ktoś użył tej samej nazwy firmy?
Na wstępie muszę zaznaczyć, że żaden urzędnik czy system CEIDG nie będzie uprzednio sprawdzał podobieństwa do wcześniejszych już zarejestrowanych firm. Łatwość i szybkość procedury rejestrowania jednoosobowej działalności gospodarczej sprawiają, że codziennie takich wniosków składane są tysiące. Najlepiej zatem, aby każdy podmiot jeszcze przed złożeniem wniosku sprawdził, czy ktoś na polskim rynku działa już w tej samej branży i pod tą samą nazwą. Podobnie już po rejestracji firmy, wskazane jest przeglądanie rejestru w celu poszukiwania podmiotów, które mogłyby spróbować nas naśladować. Pamiętajmy jednak, że w takim przypadku dla określenie identyczności czy podobieństwa nie będzie ważna działalność jedynie wskazana w rejestrze, ale działalność faktycznie wykonywana. Załóżmy, że ktoś zakłada taką samą firmę, jak można się przed tym uchronić?
OCHRONA NAZWY I LOGO FIRMY BEZ REJESTRACJI ZNAKU TOWAROWEGO
OCHRONA NA GRUNCIE KODEKSU CYWILNEGO
Zgodnie z art. 43 (10) Kodeksu Cywilnego „Przedsiębiorca, którego prawo do firmy zostało zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać usunięcia jego skutków, złożenia oświadczenia lub oświadczeń w odpowiedniej treści i formie, naprawienia na zasadach ogólnych szkody majątkowej lub wydania korzyści uzyskanej przez osobę, która dopuściła się naruszenia.”
Naruszenie prawa do firmy może polegać zatem na m.in.:
- używaniu przez innego przedsiębiorcę firmy nieodróżniającej się dostatecznie od firmy innego przedsiębiorcy korzystającego z pierwszeństwa,
- używaniu firmy uprawnionego w celu promowania własnych dóbr i usług, a tym samym wprowadzeniu odbiorców w błąd.
Jak widać Kodeks Cywilny daje możliwość ochrony nazwy firmy, ale dotyczy ono jedynie firmy, czyli nazwy przedsiębiorstwa i nie w każdym przypadku może udać nam się udowodnić naruszenie.
Przeczytaj także: Zastrzeżenie i rejestracja znaku towarowego w pigułce
UPRAWNIENIA NA GRUNCIE USTAWY O PRZECIWDZIAŁANIU NIEUCZCIWEJ KONKURENCJI
Drugą możliwością obrony jest skorzystanie z zapisów ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwej konkurencji. Zgodnie z art. 5 tejże ustawy czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie przedsiębiorstwa, które może wprowadzić klientów w błąd co do jego tożsamości, przez używanie firmy, nazwy, godła, skrótu literowego lub innego charakterystycznego symbolu wcześniej używanego, zgodnie z prawem, do oznaczania innego przedsiębiorstwa.
Jak widać ten zapis chroni nie tylko nazwę, ale również ewentualne logo firmy. Jeszcze ciekawszy jest art. 6, a mianowicie:
1. Jeżeli oznaczenie przedsiębiorstwa nazwiskiem przedsiębiorcy może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości z innym przedsiębiorstwem, które wcześniej używało podobnego oznaczenia, przedsiębiorca ten powinien podjąć środki mające na celu usunięcie niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd osób trzecich.
2. Na żądanie zainteresowanego sąd wyda orzeczenie nakazujące przedsiębiorcy, który później zaczął używać tego oznaczenia, podjęcie stosownych środków zapobiegających, polegających w szczególności na wprowadzeniu zmian w oznaczeniu przedsiębiorstwa, ograniczeniu zakresu terytorialnego używania oznaczenia lub jego używaniu w określony sposób.
Zapewne czytając ten artykuł zastanawialiście się „A co kiedy powtarza się nazwisko?” Z jednej strony prawo nakazuje wprowadzenie imienia i nazwisko do firmy przedsiębiorstwa, ale jeśli nazwiemy naszą działalność gospodarczą np. „Salony Jubilerskie Anna Kruk”, to chociaż rzeczywiście możesz nazywać się Anna Kruk, to taka nazwa może przeciętnym odbiorcom kojarzyć się ze znaną już na polskim rynku siecią salonów jubilerskich. Co można zrobić w takim przypadku? Na podstawie powyższego przepisu sąd może nakazać Ci wprowadzić do nazwy inny element, który pozwoli odbiorcom na odróżnienie dwóch podmiotów (bo przecież nie nakaże Ci zmiany nazwiska 😉
NAZWA ORAZ LOGO FIRMY A PRAWO AUTORSKIE
W nawiązaniu do ewentualnej ochrony na gruncie prawa autorskiego muszę Was niestety rozczarować. Krótkie nazwy nie są przez sądy traktowane jako utwory na gruncie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Utworem będzie jednak najczęściej grafika, czyli logo firmy i w tym zakresie można szukać ochrony. Pamiętać jednak należy, że aby dochodzić roszczeń z tytułu praw autorskich powinniśmy m.in. udowodnić kto jest autorem znaku, kiedy on powstał oraz na jakiej podstawie przysługują nam autorskie prawa majątkowe do tego znaku.
Przeczytaj także: Rejestracja znaku towarowego – dlaczego to takie ważne?
ZASTRZEŻENIE NAZWY I LOGO FIRMY JAKO ZNAKU TOWAROWEGO. JAK ZGŁOSIĆ I ZASTRZEC ZNAK TOWAROWY
Najpełniejszą ochronę nazwy swojej firmy czy jego logo uzyskamy zgłaszając je jako znak towarowym w Urzędzie Patentowym RP czy od razu w Urzędzie ds. Własności Intelektualnej (EUIPO). Aby zgłosić i finalnie zastrzec znak towarowy należy w pierwszej kolejności dokonać sprawdzenia, czy znak towarowy nadaje się do rejestracji oraz czy istnieją już znaki podobne lub identyczne, które mogłyby uniemożliwić uzyskanie ochrony prawnej znaku przez wniesienie skutecznego sprzeciwu. Wszystkie te czynności, włącznie ze złożeniem wniosku oraz monitorowaniem procesu rejestracji znaku najlepiej zlecić prawnikowi posiadającemu doświadczenie oraz odpowiednie kwalifikacje. Aktualnie zgłoszenie może zostać złożone za pośrednictwem radcy prawnego, adwokata bądź rzecznika patentowego. O rejestracji znaku towarowego pisaliśmy wielokrotnie na łamach tego bloga. Dzięki rejestracji znaku towarowego przedsiębiorstwa uzyskujemy dodatkową, szeroką ochronę na terytorium, gdzie znak towarowy został zgłoszony i dla towarów i usług wskazanych w zgłoszeniu.
Ochrona znaku towarowego polega przede wszystkim na możliwości jego wyłącznego używania na zgłoszonym terytorium. Co za tym idzie, każdy podmiot, który chciałby używać identycznego lub podobnego znaku towarowego dla swoich produktów czy usług będzie mógł zostać zablokowany przez właściciela zarejestrowanego znaku towarowego. Uprawnionemu ze znaku towarowego dodatkowo przysługiwać będą roszczenia wskazana w ustawie o własności przemysłowej. Zastrzeżenie znaku towarowego w wybranym urzędzie patentowym daje zatem najpełniejszą ochronę zarówno w przypadku nazwy firmy jak i elementu graficznego, jeśli posługujemy się również logo. W większości urzędów patentowych na świecie ( jak np. w Polsce czy Urzędzie Unii Europejskiej ds Własności Intelektualnej okres ochronny trwa 10 lat i istnieje możliwość jego przedłużenia). Wiele z urzędów patentowych pozwalają również na zgłoszenie znaku towarowego online, co również przyspiesza jego procedurę w uzyskaniu prawa ochronnego.
Zarejestrowanie nazwy czy logo firmy łączy się również z uzyskaniem dodatkowego prestiży swojej marki i większą rozpoznawalnością towarów i usług na rynku. To dzięki rejestracji będziemy mogli używać słynnego już symbolu ®, które przeznaczone jest tyle dla zarejestrowanych marek. Wycena przedsiębiorstwa również wzrośnie, dzięki uzyskanej ochronie znaku towarowego.
Polska, Unia Europejska a może WIPO? Gdzie zastrzec nazwę czy logo firmy?
Czy zatem warto zgłosić nazwę firmy jednoosobowej i/lub jej logo w ramach procedury rejestracyjnej? Jakie terytorium ochrony wybrać?
Tak. Jako kancelaria prawna posiadamy bogate doświadczenie w rejestracji znaków towarowych na całym świecie. Bierzemy udział w zastrzeganiu znaków towarowych w ramach procedury krajowej, unijnego znaku towarowego oraz składamy wnioski w ramach postępowania międzynarodowego przez Światową Organizacją Własności Intelektualnej (WIPO). Nasi Klienci najczęściej wybierają możliwość rejestracji nazwy firmy lub zastrzeżenia logo w UE oraz w Polsce. Na podstawie zebranego doświadczenie widzimy jak pozytywnie wpływa na rozwój firmy naszych Klientów zastrzeżenie nazwy ich działalności czy używanego znaku graficznego. Jeśli masz pytania lub wątpliwości zapraszamy do kontaktu z nasza kancelarią. Jesteśmy w staniej wybrać najlepsze rozwiązanie dla Twojej firmy.
r.pr. Ewelina Jasion
Przeczytaj także:
Klasyfikacja nicejska a rejestracja znaku towarowego
Wyczerpanie prawa do znaku towarowego
