Rodzaje znaków towarowych na przykładach

Jako kancelaria prawna zarejestrowaliśmy już wiele znaków towarowych w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej, EUIPO jak i na całym świecie. Niewiele jednak z przedsiębiorców zdaje sobie sprawę, że skuteczna ochrona znaku towarowego zaczyna się już na etapie jego tworzenia, gdzie zarówno pomysłodawca warstwy słownej jak i grafik przygotowujący warstwę graficzną znaku towarowego powinni mieć na uwadze, jakie znaki towarowe występują w obrocie gospodarczym, jak nie stworzyć podobnego znaku towarowego oraz czym są tzw. znaki opisowe, będące bezwzględną przesłanką odmowy udzielenia prawa.

W tym artykule wytłumaczymy to na przykładach i wskażemy, na co przede wszystkim zwracać uwagę, aby marka przedsiębiorcy uzyskała prawo ochronne na znak towarowy, a przede wszystkim aby móc zgłaszać je bez przeszkód.

Rodzaje znaków towarowych

Definicja znaku towarowego

Zacznijmy krótko od tego czym jest znak towarowy? Jak wskazuje polski Urząd Patentowy może być nim każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów i/lub usług jednego przedsiębiorcy od towarów i/lub usług innego przedsiębiorcy oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu ochrony udzielonej na znaku. W obrocie gospodarczym odróżnić możemy 3 podstawowe i najczęściej występujące typy znaków towarowych tzw. znaki towarowe konwencjonalne tj. znaki słowne, znaki słowno-graficzne oraz graficzne, jak również pozostałe niekonwencjonalne znaki towarowe jak np. przestrzenne (forma przestrzenna), dźwiękowe, pozycyjne, kolorystyczne, multimedialne, ruchome, chroniące hologram czy deseń. Ustawa Prawo Własności Przemysłowej wskazuje jednakże na otwarty katalog znaków towarowych, zatem zastrzec można każde oznaczenie, które posiada charakter odróżniający oraz można je przedstawić w rejestrze znaków towarowych.

W niniejszych artykule skupimy się przede wszystkim na podstawowych znakach, ich charakterystyce i ryzyku związanym z możliwością odmowy ich zarejestrowania, gdyż to one najczęściej pojawiają się w rejestrach.

Znak towarowy słowny

Pierwsza grupa znaków towarowych to nic innego jak sam wyraz lub kilka wyrazów składających się na jedno oznaczenie. Często znakiem słownym jest nazwisko lub nazwa firmy danego przedsiębiorcy. Przykładem będzie tutaj nazwa naszej kancelarii tj. „LawBox”. Do Urzędu Patentowego RP podawana jest sama nazwa, bez szaty graficznej i tylko nazwa podlega ochronie. Rejestracja prawa ochronnego na taki znak daje zatem możliwość ochrony zgłoszonych dla niego towarów i usług w zakresie zastrzeżonej nazwy.

Zastrzeżenie takiego znaku towarowego uprawnia do zakazania używania znaku towarowego przez inny podmiot, jeśli znak wykorzystuje zastrzeżoną nazwę. Ochrona zatem takiego znaku daje uprawnienie zarówno w sporze z innym znakiem tego typu jak i słowno-graficznym, zatem ochronę tę możemy uznać za wysoką. Gdzie zatem znajdziemy haczyk? Wysoka ochrona ma swoją cenę, ponieważ rejestracja takiego znaku ma również największy stopień trudności z prostego względu- takie znaki najbardziej narażone są na zarzut opisowości znaku, co stanowi bezwzględną przesłankę odmowy rejestracji i taka przesłanka brana jest pod uwagę przez urząd jeszcze na etapie rozpatrywania zgłoszenia.

Czym jest znak opisowy?

Znak opisowy odnosi się wprost do zastrzeganych nim towarów lub usług. Jeśli właściciel fabryki tekstyliów będzie chciał zgłosić do Urzędu Patentowego nazwę „Fabryka Tekstyliów” albo „Najlepsze Tekstylia” to niemalże pewne, że spotka się z odmową rejestracji. Problematyka zastrzegania tego typu znaków polega również na tym, że jest to kwestia bardzo ocenna. Jeden urząd może uznać znak za opisowy, a inny nie. Oczywiście znaczenie ma tutaj również język urzędowy kraju, w jakim składamy wniosek o rejestrację. Jeśli nasz znak pochodzi z języka angielskiego to łatwiej będzie go zarejestrować w Polsce niż w kraju anglojęzycznym. Osobiście bardzo często nasi klienci podsyłają do nas propozycje znaków towarowych, które są właśnie opisowe. Wtedy zawsze sugerujemy zmianę znaku lub wprowadzenie do niego ciekawej grafiki i rejestracji jako znak słowno-graficzny.

Znak towarowy słowno-graficzny

W przypadku tego typu oznaczeń do proponowanego wyrazu lub kombinacji wyrazów dodaje się szatę graficzną. Może to być dodatkowy rysunek czy ciekawa, kolorowa czcionka. Idealnym przykładem znaku tego rodzaju jest nasze logo, które zawiera zarówno nazwę naszej kancelarii jak i kolorową, wyróżniającą grafikę. Przykładów takich znaków jest wiele jak np. słynna czerwono-biała Coca Cola w formie przedstawianej na butelkach czy logotyp sieci minimarketów Żabka.

Czy taki znak ma szansę być w ogóle uznanym za znak opisowy? Tak, pod warunkiem, że posiada ubogą grafikę. Jeśli zatem Wasz znak towarowy to np. konkretny wyraz, opisujący lub wskazujący na oferowanego przez Was produkty lub usługi w mało wyróżniającej się czcionce czy z dodaniem np. kilku kropek, to może okazać się niewystarczającego do uznania, że posiada charakter odróżniający. W konsekwencji Urząd Patentowy może uznać, że nie odróżnia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa i zgłoszenie rejestracji znaku towarowego zostanie odrzucone. Zatem jeśli zamierzacie dodać grafikę, aby uniknąć zarzutu opisowości to rekomendujemy tylko taką, która będzie ciekawa i wyróżniająca.

Znak towarowy graficzny

Ten typ znaku towarowego przedstawia jedynie określony rysunek, bez dodatkowych elementów wyrazowych. Przykłady znaków towarowych tego typu to np. logotyp Apple, czyli słynne nadgryzione jabłko czy potocznie nazywany łyżwą znak Nike. Znaki te mają najmniejsze ryzyko uznania ich za opisowe i zatem największe szanse powodzenia rejestracji, pod warunkiem, że nie są podobne do wcześniej zarejestrowanych znaków towarowych (lub ich właściciel nie zgłosi sprzeciwu).

Analiza znaku towarowego przed zgłoszeniem do Urzędu Patentowego

Zgłoszenie znaku towarowego w każdym Urzędzie Patentowym wymaga zatem wnikliwej analizy pod względem przesłanek bezwzględnych, czyli przede wszystkim jego charakteru odróżniającego, jak również przesłanek względnych, czyli podobieństwa do uprzednio zgłoszonych lub zarejestrowanych znaków towarowych.

Na co jeszcze zwrócić uwagę? Podobieństwo znaku towarowego rozpatrywane jest jedynie odnośnie znaków towarowych zarejestrowanych na tym samym terytorium i w tej samej (lub podobnej) klasie towarów i usług. Zasada ta nie ma zastosowania jedynie do znaków towarowych powszechnie znanych. Jeśli zatem na towarze lub opakowaniu urządzeń sprzątających umieścimy logo Coca Coli to chociaż będziemy go używać w zupełnie innej klasie towarów to i tak będzie to naruszenie praw do znaku tejże firmy, a już na pewno nie zarejestrujemy tego znaku towarowego w żadnym urzędzie.

Mam nadzieję, że powyższy artykuł uzmysłowił Państwu, że skuteczna ochrona znaku towarowego zaczyna się już na etapie jego tworzenia. Już grafik przygotowujący Państwu logo powinien być zapoznany z podstawowymi założeniami i zasadami dotyczącymi uzyskania ochrony na tworzony przez niego logotyp. Taki, który jest pomysłowy, stanowiący przejaw słowotwórstwa czy posiadający ciekawą, wyróżniającą się grafikę ma największe szanse na szybką i skuteczną rejestrację.

Najlepsza współpraca przy tworzeniu logo firmy to współpraca na linii właściciel-grafik (jeśli dotyczy)-prawnik, gdyż już na tym etapie możemy stworzyć oznaczenie z niemalże 100 % pewnością uzyskania ochrony. Jeśli jednak są Państwo właścicielami marki, która już istnieje na rynku to również doradzamy jaka będzie najlepsza droga do ochrony swojej marki. Z doświadczenia odradzamy zwlekanie. Zdarzały się nam takie sytuacje, kiedy na miesiąc przed zgłoszeniem się do nas klienta inny podmiot złożył wniosek o zarejestrowanie niemalże identycznego oznaczenia. Coraz częściej zgłaszają się do nas klienci, którzy zaczęli interesować się tematem ochrony swojej nazwę czy logo, bo ktoś inny wykorzystał podobną domenę w sieci. Podmioty hostingujące odmawiają pomocy, o ile nie przedstawi się certyfikatu otrzymania ochrony na taką markę. Na łamach naszego bloga nie raz poruszaliśmy kwestię znaków towarowych i tłumaczyliśmy dlaczego jest to tak ważny temat dla każdego przedsiębiorcy.

Jeśli macie Państwo dodatkowe pytanie lub są Państwo zainteresowani rejestracją znaku towarowego to zapraszamy do kontaktu.

r.pr. Ewelina Jasion

Przeczytaj także:

Przekształcenie działalności gospodarczej w spółkę

Prosta spółka akcyjna (PSA) – wady i zalety

Umowy handlowe – jak sporządzić dobrą umowę?