UŻYWANIE ZNAKU TOWAROWEGO
Jeśli zastanawiasz się czy możesz używać cudzy znak towarowy albo czym jest rzeczywiste używanie znaku towarowego w kontekście udzielonego na niego prawa ochronnego to trafiłeś w dobre miejsce. Od lat zajmujemy się rejestracją znaków towarowych w Polsce i za granicą. W tym artykule omówimy problematykę używania znaku towarowego. Jak się okazuje nawet własny znak towarowy możesz używać źle. Dlaczego?
Prawa do znaku towarowego
Czy muszę zarejestrować znak towarowy, aby go używać?
Zacznijmy od tego, że nie ma żadnego obowiązku zgłaszania znaków towarowych w Urzędzie Patentowym RP czy innym urzędzie poza granicami naszego kraju. To jest Twój wybór, który my bardzo polecamy. Dlaczego? Wyobraź sobie sytuację, w której od lat prowadzisz swój biznes i wymyśliłeś kiedyś własne logo czy fantazyjną nazwę dla towaru czy usług. Nagle otrzymujesz wezwanie do zaprzestania używania swojego znaku towarowego. Okazuje się, że ktoś zgłosił i zarejestrował identyczny lub podobny znak. Nie jest to żaden Twój kontrahent, ani osoba którą znasz, więc nie masz podstaw twierdzić, że wiedziała o Twoim oznaczeniu. W konsekwencji może dojść do tego, że po tylu latach będziesz musiał przestać używać swojego znaku. Z tego właśnie powodu polecamy zarejestrować znak towarowy, zanim zrobi ktoś inny.
Jakie są korzyści z posiadania znaku towarowego?
Prawo do znaku towarowego to nic innego jak wyłączność używania zarejestrowanego oznaczenia w sposób zarobkowy. Z zarejestrowanym znakiem towarowym możesz spać spokojnie wiedząc, że posiadasz ochronę. Nawet jeśli ktoś później zgłosi identyczny lub podobny znak towarowy dla tych samych lub podobnych towarów lub usług to masz prawo wnieść sprzeciw do takiego zgłoszenia albo wnieść o unieważnienie takiej ochrony (jeśli upłynie termin na złożenie sprzeciwu). Pamiętaj jednak, że warto co jakiś czas sprawdzać rejestr znaków towarowych Urzędu Patentowego, ponieważ na ewentualny wniosek o unieważnienie późniejszego znaku ustawa Prawo własności przemysłowej daje Ci tylko 5 lat.
Czy mogę używać znaku towarowego, który jest podobny do istniejącego znaku towarowego?
Posługiwanie się cudzym znakiem towarowym lub podobnym bez zgody jego właściciela niesie za sobą również konsekwencje prawne. Właściciel prawa ochronnego na znak towarowy może od Ciebie żądać nie tylko zaprzestania naruszania jego prawa, ale również odszkodowania czy wydania korzyści uzyskanych dzięki korzystaniu z jego znaku. Warto zatem już na etapie tworzenia swojego znaku towarowego sprawdzić w rejestrze, czy takie oznaczenie nie jest już wykorzystywane. Może się zdarzyć oczywiście, że będziesz używał znaku bez wiedzy, że jest on już przez kogoś zarejestrowany. Nie jest to jednak żadna podstawa do tego, żeby oddalić powództwo. Rejestr znaków towarowych jest jawny, a nieznajomość prawa szkodzi. Okrutne, ale prawdziwe.
Unijne znaki towarowe
Czy mogę używać znaku towarowego w różnych krajach?
Pamiętaj również, że odkąd Polska weszła do Unii Europejskiej, masz prawo zgłaszać znaki towarowe od razu na terenie całej Unii Europejskiej. Oznacza to jednak, że inni również to mogą robić, dlatego warto sprawdzić również rejestry Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO), który również jest jawną ewidencją.
Legalne formy używania znaku towarowego
Oczywiście istnieje też możliwość korzystania z cudzego znaku towarowego w sposób zupełnie legalny. Możesz zawrzeć z właścicielem znaku umowę licencji, umowę franczyzy (w której skład także może wchodzić prawo do posługiwania się w obrocie znakiem towarowym innego przedsiębiorcy), aż po nabycie prawa ochronnego do znaku towarowego poprzez umowę sprzedaży takiego znaku. W takiej sytuacji należy wpisać swoje prawa do rejestru UPRP.
Jedną z form legalnego korzystania z cudzego znaku towarowego jest tzw. wyczerpania prawa, które nie stanowi naruszenia tego znaku. Np. jeśli zakupiliśmy telefon konkretnej marki i następnie chcemy go sprzedać to w ogłoszeniu o sprzedaży posłużymy się cudzym znakiem (umieszczamy go na zdjęciu), bo będziemy musieli poinformować o marce, a na zdjęciu telefonu może znajdować się chronione logo marki. Nie jest to jednak działanie sprzeczne z prawem, ponieważ kupiliśmy ten telefon i mamy prawo do dalszej odsprzedaży i wprowadzania do obrotu tego zakupionego towaru (zgodnie z art. 155 Prawa własności przemysłowej).
Należy również pamiętać, że znaki chronione są w zakresie towarów i usług objętych prawem ochronnym (wg klasyfikacji nicejskiej). Co do zasady zatem, używanie znaków nawet identycznych czy podobnych umieszczonych na zupełnie innych towarach czy reklamujące inną usługę są dozwolone.
Rzeczywiste używanie znaku towarowego
Wyobraźmy sobie sytuację, kiedy właściciel znaku towarowego postanawia np. wnieść sprzeciw wobec zgłoszenia podobnego znaku przez inny podmiot. Dysponuje on udzielonym na ten znak prawem ochronnym, które pozostaje w mocy i jest przekonany, że sprzeciw będzie rozpatrzony na jego korzyść. Nagle jednak zgłaszający wysuwa żądanie wykazania używania tego znaku towarowego przez tegoż właściciela. O tym, że należy używać zarejestrowanych znaków towarowych pisaliśmy już nie raz na łamach tego bloga. Ale jak ich używać, aby druga strona nie zarzuciła, że tego nie robimy? Wyobraźmy sobie np. że nasze oznaczenie jest znakiem słowno-graficznym złożonym z trzech kół. Z jakiegoś jednak bliżej nieokreślonego powodu postanowiliśmy zrezygnować z jednego koła i na materiałach reklamowych, opakowaniach itp. znak występuje z dwoma kołami. Czy używamy w takim razie znaku, który zgłosiliśmy? Nie. Podobnie ma się sprawa, jeśli zarejestrowaliśmy znak słowny. Powiedzmy, że znak ten składa się z jednego wyrazu „Łąka”. Oczywiście mamy prawo do tego znaku dorzucić grafikę, ale to warstwa słowna musi wysuwać się na pierwszy plan (grafika nie może jej przesłaniać). A co jeśli dodamy do tego wyrazu jeszcze jeden wyraz np. „Piękna łąka”> To już nie jest ten sam znak i możemy przegrać sprawę. Nieużywanie znaku zgodnie ze zgłoszoną prezentacją znaku może również prowadzić do unieważnienia takiego znaku i wygaszenia prawa, dlatego należy być czujnym. Urzędu nie będą interesowały powody jego nieużywania w zgłoszonej wersji. Również w artykule o rejestracji biało- czarnego znaku towarowego wyjaśniamy, kiedy używanie tego znaku w wersji kolorowej będzie możliwe.
Czy zatem jesteś właściciele, licencjobiorcą czy osobą zupełnie postronną- przy korzystaniu ze znaku towarowego należy mieć na uwadze wyżej wskazane kwestie prawne.
r.pr. Ewelina Jasion
Przeczytaj także:
Przekształcenie działalności gospodarczej w spółkę
Symbol TM, SM a znaczek ® i © , czyli o symbolach znaków towarowych
Klasyfikacja nicejska a rejestracja znaku towarowego
