Likwidacja spółki z o.o.
Jak zlikwidować spółkę z o.o.?
Likwidacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ma na celu zakończenie jej działalności i doprowadzenie do ustania jej bytu prawnego. Postępowanie likwidacyjne można podzielić na trzy etapy:
I Otwarcie likwidacji spółki sp. z o.o.
II Działalność podmiotu w trakcie likwidacji
III Zakończenie likwidacji spółki z o.o.
Z poniższego wpisu dowiecie się jak przebiega procedura likwidacji krok po kroku.
OTWARCIE LIKWIDACJI SPÓŁKI
ZAISTNIENIE PRZYCZYNY DO ROZWIĄZANIA SPÓŁKI Z O.O.
Pierwszym etapem jest otwarcie likwidacji spółki z o.o. Wymaga ono jednak zaistnienia przyczyny rozwiązania spółki z o.o. spółki z o.o. Kodeks spółek handlowych w artykule 270 stanowi, że powody rozwiązania spółki z o.o. stanowią:
1) przewidziane w umowie spółki – wspólnicy mogą sami wskazać w umowie spółki powody rozwiązania spółki z o.o., których zaistnienie będzie prowadziło do rozwiązania sp. z o.o. (np. zrealizowanie konkretnej inwestycji, na potrzeby której została zawiązana, upływ terminu na jaki została utworzona). Mają oni co do zasady dowolność w kreowaniu przyczyn rozwiązania spółki, o ile są one zgodne z prawem;
2) uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę, stwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza – najczęściej spotykaną przyczyną rozwiązania tego podmiotu jest uchwała wspólników. Podjęcie uchwały zależy od swobodnego uznania wspólników, które w tym zakresie nie doznaje żadnych ograniczeń. W tym wypadku nie ma znaczenia powód, dla którego spółka stawiana jest w stan likwidacji. Dla swej ważności uchwała musi zostać zaprotokołowana przez notariusza. Uchwała taka powinna zostać podjęta większością 2/3 głosów, chyba, że umowa przewiduje surowsze warunki w tym zakresie (np. jednomyślność). Podobne warunki zostały przewidziane w odniesieniu do uchwały w przedmiocie przeniesienia siedziby za granicę.
21) w przypadku spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, również uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki opatrzona przez wszystkich wspólników kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym – w takim przypadku uchwała nie musi być sporządzona przez notariusza, jeśli została opatrzona przez wszystkich wspólników kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem zaufanym albo podpisem osobistym;
3) ogłoszenie upadłości spółki z o.o. – w takim przypadku rozwiązanie spółki następuje po zakończeniu postępowania upadłościowego i wykreśleniu spółki z rejestru. Ramy niniejszego artykułu nie pozwalają jednak na omówieniu w całości postępowania upadłościowego;
4) inne przyczyny przewidziane prawem – chodzi przede wszystkim o te przypadki, gdzie z uwagi na niezgodność z wymogami przepisów Sąd rejestrowy zobowiązany jest z urzędu wydać postanowienie o rozwiązaniu spółki. Są to np. sprzeczność przedmiotu działalności sp. z o.o. określonego w umowie lub w statucie z przepisami prawa, brak zdolności do czynności prawnych osób podpisanych pod umową spółki lub statutem w chwili podpisywania.
5) poza przypadkami, o których mowa powyżej, sąd może wyrokiem orzec rozwiązanie spółki:
a) na żądanie wspólnika lub członka organu, jeżeli osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo jeżeli zaszły inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki;
b) na żądanie oznaczonego w odrębnej ustawie organu państwowego, jeżeli działalność sp. z o.o. naruszająca prawo zagraża interesowi publicznemu.
Z PRAKTYKI: uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki to najczęstsza przyczyna prowadząca do ustania bytu prawnego spółki i wykreślenia spółki z krs.
SPÓŁKA W LIKWIDACJI – „ZMIANA NAZWY” SPÓŁKI Z O.O.
Jak wskazano powyżej zaistnienie przyczyny rozwiązania spółki prowadzi do rozpoczęcia likwidacji tego podmiotu. Od tej chwili powinna występować w obrocie jako spółka w likwidacji.
Dla przykładu jeśli firma spółki brzmi ABC spółka z ograniczoną odpowiedzialnością będzie ona brzmieć ABC spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w likwidacji. W tym zakresie nie jest potrzebna zmiana umowy takiej spółki co do jej nazwy.
LIKWIDATORZY
Z dniem otwarcia likwidacji ustaje zarząd jako organ spółki z o.o. i wygasają mandaty członków zarządu spółki z o.o., zaś likwidatorzy przejmują kompetencje w zakresie reprezentacji spółki i prowadzenia jej spraw. W toku likwidacji nie istnieje więc zarząd spółki z o.o. w likwidacji, a powołanie likwidatorów spółki z o.o. nie oznacza, że wchodzą oni do zarządu. Likwidatorzy spółki z o.o. nie stanowią organ spółki z o.o.– są jej przedstawicielami (tak M. Michalski, w: SPP, t. 17A, 2015, s. 619). Dodatkowo należy mieć na uwadze, że z momentem rozpoczęcia likwidacji wygasają udzielone przez spółkę prokury.
Artykuł 276 KSH przewiduje generalną zasadę, że likwidatorami zostają dotychczasowi członkowie zarządu spółki z o.o. Odstępstwa od tej zasady może przewidywać bądź umowa spółki lub uchwała wspólników spółki z o.o. Ustanowienie likwidatorów spółki z o.o. następuje w drodze uchwały wspólników. Warto jednak wskazać, że gdy o rozwiązaniu orzeka sąd, to może on jednocześnie ustanowić likwidatorów, wówczas ten sąd będzie wyłącznie uprawniony do odwołania takiego likwidatora. W innych przypadkach, o ile umowa spółki nie stanowi inaczej, likwidator może być odwołany w drodze uchwały wspólników. Co ciekawe, na wniosek osób mających interes prawny sąd może, z ważnych powodów, odwołać likwidatorów i ustanowić innych. Dotyczy to przede wszystkim wniosków wierzycieli spółki lub jej mniejszościowych wspólników, którzy mają zastrzeżenia do prawidłowości czynności podejmowanych w ramach postępowania likwidacyjnego podejmowanych przez danego likwidatora.
Likwidatorzy spółki z o.o. mają prawo do prowadzenia spraw podmiotu oraz jego reprezentowania w granicach kompetencji określonych przez czynności likwidacyjne (likwidatorzy powinni zakończyć interesy bieżące spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić jej majątek. Nowe interesy mogą wszczynać tylko wówczas, gdy to jest potrzebne do ukończenia spraw w toku. Nieruchomości mogą być zbywane w drodze publicznej licytacji, a z wolnej ręki – jedynie na mocy uchwały wspólników i po cenie nie niższej niż ta przez nich uchwalona).
ZŁOŻENIE WNIOSKU W ZAKRESIE OTWARCIA LIKWIDACJI SPÓŁKI DO SĄDU REJESTROWEGO
Z uwagi na wyżej opisane zmiany, otwarcie likwidacji w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga zgłoszenia do KRS. Zgłoszenie otwarcia powinno zawierać wniosek o wykreślenie informacji o osobach wchodzących w skład zarządu, wykreślenie informacji o prokurentach (jeśli byli powołani), a także wniosek o wpisanie danych likwidatorów (imię, nazwisko, adres) oraz sposobu reprezentacji spółki przez likwidatorów. Wniosek podlega opłacie sądowej w wysokości 350,00 zł i obecnie jest składany przez system dostępny na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości pod adresem: https://prs.ms.gov.pl/.
OGŁOSZENIE OTWARCIA LIKWIDACJI W MONITORZE SĄDOWYM I GOSPODARCZYM
Poza samym złożeniem wniosku do KRS, spółka musi opublikować ogłoszenie likwidacji spółki z o.o. w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Ogłoszenie to musi zawierać wezwanie wierzycieli spółki z o.o. do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie trzech miesięcy od dnia publikacji ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Wniosek o publikację ogłoszenia można złożyć w dowolnym punkcie przyjmowania ogłoszeń do Monitora Sądowego i Gospodarczego.
Wniosek o publikację ogłoszenia w Monitorze Sadowym i Gospodarczym również podlega opłacie. Ogłoszenie MSiG podlega opłacie, która jest uzależniona od liczby znaków. Przeciętnie będzie to kwota ok. 400,00 zł.
WPIS OTWARCIA LIKWIDACJI DO KRS- Co dalej? JAK PRZEBIEGA LIKWIDACJA SPÓŁKI Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ KROK PO KROKU
SPORZĄDZENIE BILANSU OTWARCIA LIKWIDACJI
Kolejnym krokiem w trakcie likwidacji sp. z o.o. jest sporządzenie bilansu na dzień otwarcia likwidacji (dalej bilans likwidacyjny) i przedłożenie tego bilansu do zatwierdzenia przez Zgromadzenie Wspólników.
Przygotowanie bilansu powinno nastąpić przez likwidatorów w terminie 15 dni od dnia otwarcia likwidacji.
Z uwagi na fakt, że zgodnie z ustawą o rachunkowości księgi rachunkowe zamyka się na dzień poprzedzający dzień postawienia jednostki w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości, a otwiera na dzień jej rozpoczęcia lub ogłoszenia upadłości, to oprócz bilansu likwidacyjnego zajdzie konieczność sporządzenia sprawozdania finansowego za okres od początku roku obrotowego do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia likwidacji. Dla przykładu jeśli otwarcie nastąpiło 15.02.2020 r., to:
- księgi rachunkowe należy zamknąć według stanu na dzień 14.02.2020 r.;
- na dzień 15.02.2020 r. należy otworzyć księgi rachunkowe;
- na dzień 15.02.2020 r. należy sporządzić bilans likwidacyjny;
- należy sporządzić sprawozdanie finansowe za okres od początku danego roku obrotowego do dnia 14.02.2020 r.
Chciałbyś zlikwidować swoja spółkę z o.o.? Skontaktuj się z nami!
DZIAŁALNOŚĆ SPÓŁKI Z O.O. W TRAKCIE LIKWIDACJI
PODEJMOWANIE CZYNNOŚCI LIKWIDACYJNYCH SPÓŁKI Z O.O.
Skutkiem wszczęcia procesu likwidacji jest zmiana celu istnienia sp. z o.o. w likwidacji, która nie jest już nakierowana na osiągnięcie wspólnego celu gospodarczego przez jej wspólników, ale na zakończenie działalności spółki. Do czynności likwidacyjnych należą przede wszystkim: spłata zobowiązań, ściągnięcie wierzytelności, upłynnienie majątku spółki z o.o. (co nie musi oznaczać sprzedaż majątku, a wykonanie czynności umożliwiających zaspokojenie wierzycieli spółki z o.o.) i podział majątki spółki z o.o. pomiędzy wspólników. Warto dodać, że do wszczęcia nowych interesów likwidatorzy są uprawnieni wówczas, gdy jest to potrzebne do zakończenia spraw będących już w toku. Celem tego procesu jest więc uporządkowanie i zakończenie spraw sp. z o.o.
Na tym etapie powinno dojść do zaspokojenia wierzycieli, którzy zgłoszą swoje roszczenia na skutek ogłoszenia spółki opublikowanego w MSiG, o którym pisaliśmy powyżej. A co jeśli zgłoszone wierzytelności są sporne, niewymagalne lub wierzyciele spółki z o.o. znani spółce nie zgłosili swoich roszczeń? Sumy potrzebne do zaspokojenia lub zabezpieczenia takich wierzycieli, należy złożyć do depozytu sądowego.
PODZIAŁ MAJĄTKU SPÓŁKI Z O.O.
Jeśli po dokonaniu czynności w ramach postępowania likwidacyjnego pozostanie majątek spółki z o.o., to koniecznym jest jego podział pomiędzy wspólników. Jak pisaliśmy powyżej, podział majątku nie może nastąpić przed upływem 6 miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwania wierzycieli do zgłaszania wierzytelności. Zatem kolejność podejmowanych czynności likwidacyjnych ma znaczenie. Podział następuję bądź proporcjonalnie do posiadanych przez nich udziałów lub w inny przewidziany w umowie sposób.
Moment podziału majątku ma znaczenie z punktu widzenia wierzycieli zgłaszających swoje wierzytelności. Wierzyciele spółki z o.o., którzy nie zgłosili swoich roszczeń we właściwym terminie ani nie byli spółce znani, mogą żądać zaspokojenia swoich należności z majątku spółki jeszcze niepodzielonego. Wspólnicy, którzy w ramach podziału majątku dokonanego po upływie 6 miesięcy od daty ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, otrzymali w dobrej wierze przypadającą na nich część majątku spółki, nie są obowiązani do jej zwrotu w celu pokrycia należności spóźnionych wierzycieli.
WAŻNE: Zgromadzenie Wspólników musi podjąć odpowiednią uchwałę o podziale majątku spółki.
SPÓŁKA W LIKWIDACJI A SPRAWOZDANIA FINANSOWE
Należy podkreślić, że rozpoczęcie likwidacji w sp. z o.o. nie modyfikuje okresu obejmującego rok obrotowy. Jeśli w ciągu postępowania likwidacyjnego zakończy się rok obrotowy, to za ten rok trzeba będzie sporządzić pełne sprawozdanie finansowe spółki z o.o., które będzie musiało zostać zatwierdzone przez zgromadzenie wspólników spółki z o.o. i złożone do KRS, czego dokonuje się przez złożenie dokumentów do repozytorium dokumentów finansowych.
ZAKOŃCZENIE LIKWIDACJI SPÓŁKI Z O.O.
SPRAWOZDANIE LIKWIDACYJNE
Wykonanie czynności likwidacyjnych i podział majątku (o ile taki pozostał) pozwala zamknąć spółkę. W tym celu należy podjąć jeszcze czynności zmierzające do zakończenia postępowania likwidacyjnego.
Na tym etapie koniecznym jest sporządzenie sprawozdania likwidacyjnego na dzień poprzedzający podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli spółki z o.o. Jeśli w spółce nie pozostał majątek, który podlegałby podziałowi, to sprawozdanie likwidacyjne spółki z o.o. sporządza się na dzień poprzedzający dzień, w którym podział majtku byłby najwcześniej możliwy. Sprawozdanie likwidacyjne spółki z o.o. podlega zatwierdzeniu przez zgromadzenie wspólników spółki z o.o.
Sprawozdanie likwidacyjne spółki z o.o. powinno zostać ogłoszone w siedzibie spółki jeszcze przed zgłoszeniem wniosku o wykreślenie spółki z o.o. z rejestru przedsiębiorców KRS.
OBOWIĄZKI ZWIĄZANE Z DOKUMENTACJĄ LIKWIDOWANEJ SPÓŁKI
Przepisy obowiązującego prawa nakładają na likwidowane sp. z o.o. pewne obowiązki związane z dokumentacją likwidowanej spółki, w tym do wyznaczenia przechowawcy dokumentacji spółki. Stosownie do art. 288 § 3 KSH księgi i dokumenty rozwiązanej spółki z o.o. powinny być oddane na przechowanie osobie wskazanej w umowie spółki lub w uchwale wspólników. Uchwała może określać przechowawcę tylko wówczas, gdy nie wskazuje go umowa. W braku takiego wskazania, przechowawcę wyznacza sąd rejestrowy.
Istotne jest to, że jeśli w trakcie prowadzonej działalności sp. z o.o. zatrudniała pracowników, to jest zobowiązana przekazać dokumenty osobowe i płacowe pracowników do przechowania jednemu z uprawnionych do tego podmiotów. Zasady przechowywania dokumentacji kadrowej w przypadku likwidacji pracodawcy określa ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. 1983 Nr 38 poz. 173 z pozn. Zm., daje zwana ZasArchU). Zgodnie z art. 51u ust. 1 ZasArchU w przypadku postawienia pracodawcy w stan likwidacji lub ogłoszenia jego upadłości odpowiednio likwidator lub syndyk wskazuje podmiot prowadzący działalność w dziedzinie przechowywania dokumentacji, któremu zostanie ona przekazana do dalszego przechowywania, zapewniając na ten cel środki finansowe na czas, jaki pozostał do końca okresu przechowywania dokumentacji ustalonego na podstawie odrębnych przepisów. Działalność gospodarcza w zakresie przechowywania dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców o czasowym okresie przechowywania jest działalnością regulowaną, która może być wykonywana tylko przez podmioty wpisane do rejestru przechowawców akt osobowych i płacowych. Podmioty te przechowują odpłatnie dokumentację przez wymagany czas na podstawie zawartej ze spółką umowy. Umowa dotycząca przechowania dokumentacji płacowej i osobowej likwidowanej spółki powinna zostać zawarta zanim spółka zostanie wykreślona z rejestru, a środki na ten cel powinny zostać zabezpieczone przed zakończeniem postępowania likwidacyjnego.
ZGŁOSZENIE DO SĄDU REJESTROWEGO ROZWIĄZANIA SP. Z O.O.
Zakończenie działalności spółki z o.o. następuje przez zgłoszenie do rejestru przedsiębiorców zakończenia likwidacji przez złożenie do tego rejestru wniosku o wykreślenie spółki z KRS. Następuje to przez uzupełnienie formularzy w portalu rejestrów sądowych i załączenie pozostałych niezbędnych dokumentów. Rozwiązanie spółki z o.o. następuje z chwilą wykreślenia spółki z KRS.
Wniosek o wykreślenie również podlega opłacie w łącznej wysokości 400,00 zł.
Wykreślenie spółki z rejestru kończy postępowanie likwidacyjne, ale nie wypełnia wszystkich obowiązków nałożonych na likwidatorów. Ustawodawca przewidział dla likwidatorów sp. z o.o. jeszcze jeden obowiązek, który powstaje już po wykreśleniu spółki z KRS. Zgodnie z art. 290 KSH po rozwiązaniu sp. z o.o. likwidator spółki albo syndyk zawiadamia właściwy urząd skarbowy, przekazując odpis sprawozdania likwidacyjnego.
CZAS TRWANIA LIKWIDACJI
Nie ma określonego czasu trwania likwidacji sp. z o.o. Postępowanie likwidacyjne spółki z o.o. trwa aż do wykonania wszystkich czynności składających się na postępowanie likwidacyjne. Proces likwidacji spółki z o.o. trwa zazwyczaj ok. 7-8 miesięcy (min. 6 miesięcy od dnia publikacji ogłoszenia w MSiG), zaś finalnie przebieg likwidacji spółki z o.o. i jego długość zależy od aktualnego stanu spółki i ewentualnych zobowiązań.
UCHWAŁA O DALSZYM ISTNIENIU SPÓŁKI
Warto wskazać, że otwarcie likwidacji w spółce nie oznacza, że spółka musi zostać rozwiązana. Do dnia złożenia wniosku o wykreślenie spółki z rejestru przedsiębiorców KRS jednomyślna uchwała wszystkich wspólników (KSH stanowi o uchwale wspólników a nie zgromadzenia wspólników a zatem zwołanie zgromadzenia nie jest konieczne, ale jest dopuszczalne) o dalszym istnieniu spółki może zapobiec jej rozwiązaniu, chyba że z żądaniem rozwiązania wystąpił niebędący wspólnikiem członek organu spółki lub organ państwowy, o którym mowa w art. 271 pkt 2 KSH (tj. organ oznaczony w odrębnej ustawie), albo w przypadkach określonych w art. 21 KSH (przesłanki rozwiązania przez sąd rejestrowy).
Podjęta uchwała wspólników spółki z o.o. o dalszym istnieniu spółki powoduje utratę przez likwidatorów mandatu do działania za spółkę. Zatem, obok odtworzenia majątku spółki, konieczne będzie również powołanie przez zgromadzenie wspólników członków zarządu. Przepisy KSH nie przewidują objęcia z mocy prawa funkcji członków zarządu przez osoby, które pełniły tę funkcję przed wszczęciem postępowania likwidacyjnego.
Autor: Patrycja Jurczok
Chciałbyś zlikwidować swoja spółkę z o.o.? Skontaktuj się z nami!
Przeczytaj także:
Likwidacja spółki akcyjnej krok po kroku
Przekształcenie działalności gospodarczej w spółkę
Podwyższenie kapitału zakładowego w sp. z o.o.
Obowiązki sprawozdawcze spółki z o.o.
